Radni KO: budżet miasta Rzeszowa na 2023 to budżet przetrwania

Wydatki to 1,9 mld złotych, dochody szacuje się na poziomie 1,67 mld złotych. Z tego wynika ujemna nadwyżka operacyjna czyli deficyt w wydatkach bieżących - 43mln.
-Tą zapaść w bilansie budżetowym spowodowało wiele czynników , część z nich od nas niezależnych jak Covid19 czy wojna na Ukrainie ale też są takie które wprowadzone zostały przez rządy PiS to m.in.: mniejsze wpływy z podatku PIT od mieszkańców, które nie zostały zrekompensowane przez Skarb Państwa - mówi radny Marcin Deręgowski.

- Kolejne to zwiększona kwota obsługi długu spowodowana wysokimi stopami procentowymi. Do tego zwiększone koszty za media takie jak gaz czy energię elektryczną oraz zwiększające się kwoty w ofertach od oferentów startujących w publicznych przetargach (inflacja).
Radny dodaje, że nie bez wpływu na budżet miasta ma bezprecedensowe zablokowanie przez rządzących środków z KPO oraz niejasności co do środków z nowej unijnej perspektywy. W tym miejscu należy wskazać problemy z pozyskaniem środków przez Węgry w analogicznej do naszej sytuacji prawnej czyli upolitycznieniu sądownictwa, które uniemożliwia kontrolę wydatkowania i rozliczania środków UE realizowaną przez rządzących.

Trzeba się skupić na inwestycjach

Wszystkie te czynniki powodują, że miasta mają problem ze zbilansowaniem budżetów i muszą ciąć i ograniczać zadania.
- W związku z powyższym powinniśmy się skupić na sprawach najważniejszych, takich które w perspektywie lat dadzą wymierną korzyść. Dlatego też w budżecie sporą część przeznaczamy na inwestycje, które dziś w większości finansowane z kredytów mogą w przyszłości być refinansowanie z odblokowanych środków z KPO i środków z nowej perspektywy - ocenia Deręgowski.

Na Komisji Inwestycji i pozyskiwania funduszy (przewodniczy jej Marcin Deręgowski) zostały zgłoszone 3 ważne dla miasta projekty. Komisja wskazała źródła ich finansowania. Proponowano m.in. obcięcie kosztów projektu szkoły na os. Matysówka (ok. 500 tys. zł), jednak projekty te nie zdobyły uznania w autopoprawce prezydenta do budżetu 2023. Radni KO zapowiedzieli, iż o te inwestycje będą się upominać w trakcie trwania roku 2023.

Inwestycje, które chce KO zrealizować to:

• Piesze przejście przez tory w ciągu ulicy Jałowego, umożliwiające swobodną komunikację w sytuacji, w której zacznie jeździć coraz intensywniej kolej aglomeracyjna i przejazd będzie zamknięty kilkanaście godzin na dobę. W tym celu możliwe jest również wykorzystanie konstrukcji kładki, która prowadziła z Grottgera na Kochanowskiego i montaż jej elementów w nowym miejscu.


• Projekt lodowiska przy alei Witosa - powrót do odwołanego projektu i przeznaczenie terenu u zbiegu Witosa i Wyspiańskiego na cele sportowe, w tym lodowisko.


• Projekt drogi Okulickiego do Warszawskiej przez Młocińską umożliwiający odciążenie osiedli Miłocin, Baranówka jak też udrożnienie samego ruchu w tym miejscu.

- Wizja rozwoju północnej części miasta musi zakładać szybką budowę przedłużenia Okulickiego do ul. Warszawskiej jako cześć obwodnicy północnej - powiedział nam Mateusz Maciejczyk, radny klubu KO w radzie miasta Rzeszowa.

- Uważamy, że powyższe projekty powinny mieć gotowe dokumentacje oraz wydane pozwolenia na budowę tak by w momencie odblokowania środków z KPO były gotowe do finansowania i w konsekwencji do realizacji - uważa Deręgowski. - Dodatkowo zgłaszamy nasze oczekiwania i chęć wypłaty przez samorząd podwyżek dla najmniej zarabiających w Urzędzie ze środków, które przyjdą do miasta mając na uwadze również to, że sama podwyżka płacy minimalnej spowoduje, że znaleźć w 2023 w budżecie miasta musimy ok. 10 mln.

Radni poinformowali także, że wszystkie wnioski z rad osiedli jak i wnioski radnych do Komisji Inwestycji zgodnie z przyjętą formuła zostaną rozpatrzone i zgłoszone w liście rankingowej do realizacji przez Prezydenta.

Polski Ład to spadek dochodów gmin

Radny Andrzej Dec dodał, że zmiany w finansowaniu samorządów, wprowadzone m.in w ramach tzw. Polskiego Ładu spowodowały spadek dochodów gmin, szacowanych w skali kraju na 64,4 mld złotych w ciągu lat 2019-2023. Po uwzględnieniu rekompensat w wysokości 8 i 13,7 mld niezrekompensowany ubytek wyniesie łącznie 42,739 mld zł. W przypadku Rzeszowa to kwota 280 mln zł.

- Jednocześnie nie został w żaden sposób zmniejszony zakres gminnych zadań, a oczekiwania mieszkańców, co do zakresu i jakości usług publicznych raczej rosną niż maleją - mówił A. Dec.

- To, a także narastająca drożyzna, generująca uzasadnione oczekiwania płacowe oraz wzrost kosztów realizacji gminnych zadań, spowodowały, że gminom nie pozostały już żadne rezerwy na prowadzenie inwestycji. W Rzeszowie widzimy to szczególnie teraz, podczas prac nad budżetem na 2023 rok. Po dramatycznych cięciach wydatków na działalność bieżącą (edukacja, pomoc społeczna, funkcjonowanie urzędu, kultura, sport, transport, ochrona zdrowia, gospodarka komunalna i ochrona środowiska, obsługa długu itp.), udało się ograniczyć ich deficyt do 43,7 mln zł. Jednak w efekcie na inwestycje nie pozostało nam nic i jeśli chcemy coś budować, to musimy się zadłużać. To pierwsza taka sytuacja od przemian z 1990 roku. Miasto mogłoby liczyć na środki zewnętrzne, ale tych jak na razie nie ma - tłumaczy Dec.

Miasta się zadłużają

Pod rządami PiS-u zadłużenie Polski wzrosło z 950 mld do 1bln 750 mld zł. W tym roku koszt pozyskiwania kapitału przez Polskę dramatycznie wzrósł.
Należy jak najszybciej przywrócić realne dochody samorządów do poziomu, sprzed manipulacji wynikających z tzw. Polskiego Ładu. Bowiem to władze samorządowe są tymi przedstawicielami władzy publicznej, które znajdują się najbliżej mieszkańców, znają ich potrzeby i są rozliczane z osiągania ważnych dla mieszkańców celów.